‘Aanraken doet leven’

Kinderen die elkaar masseren en/of gericht aanraken, slaan elkaar niet. Uit recente onderzoeken wordt duidelijk, dat kinderen die te weinig of alleen liefdeloos worden aangeraakt, slechter groeien, minder goed leren, kwetsbaarder zijn voor ziekten, zich minder in anderen kunnen inleven en eerder slachtoffer worden van seksueel misbruik.

Onvoldoende huidcontact kan leiden tot onrust, verdriet of angst. Leren is het in je opnemen van de wereld. Dat doe je niet alleen met je verstand. Het lichaam en je emoties vormen een geheel met het mentale systeem. Wie onvoldoende gelegenheid krijgt nieuwe kennis via alle drie de ingangen te exploreren, raakt gefrustreerd en gestresst. ´Mijn eerste ervaring met massage heeft een diepe indruk nagelaten. Als jonge moeder zocht ik naar een behandeling voor mijn baby, die zich motorisch niet goed ontwikkelde. Toen mijn zoontje vijf maanden oud was, kon hij zich niet omrollen, terwijl hij daar toch zijn uiterste best voor deed. Ook kreeg hij niet voor elkaar zijn duim in zijn mond te houden. Telkens als hij hem kwijtraakte, sloeg hij met zijn handje in de richting van zijn hoofd en zocht krampachtig naar zijn mond.Gelukkig leefde ik toen op Aruba, waar men veel meer op de hoogte was van massagetechnieken dan hier. Ik kreeg de raad hem te helpen ontspannen door licht drukkend met de vingertoppen kleine cirkelvormige bewegingen onder zijn voetzolen te maken. Een behandeling die nog geen minuut duurde. Toen ik hem daarna neerlegde, rolde hij zich tot mijn verbazing moeiteloos om en stak tevreden zijn duim in zijn mond om hem daar voorlopig niet meer uit te halen!

Ten minste zo belangrijk is, dat kinderen elkaar leren masseren. Hierbij gaat het niet om het manipuleren van de spieren, maar om het leren omgaan met aanraking en om het stimuleren van de huid, waardoor kinderen gevoel krijgen voor kwaliteit, zowel in datgene wat zij geven als in wat zij ontvangen. Op die manier komen kinderen thuis in hun lijf, leren hun lichaamsruimte in bezit te nemen, grenzen af te bakenen en beschermen en vragen om wat zij nodig hebben. Masseren is tweerichtingsverkeer met een zender en een ontvanger. Bij onderlinge kindermassage is gelijkwaardige uitwisseling heel belangrijk. Sommige kinderen groeien op als kleine prinsjes met een flinke staf personeel. Als alles om hen draait, leren zij niet dat dienstbaarheid en respect wederkerige begrippen zijn. Het masseren van een ander en de ervaring dat je die een plezier kan doen, is dan ook net zo waardevol als gemasseerd te worden. Via de huid voeren wij namelijk een uiterst subtiele vorm van communicatie. Die communicatie gaat aan het spreken vooraf en speelt daar altijd op de achtergrond in mee. Onderlinge kindermassage is maar een kleine bijdrage in het proces van verbondenheid, maar wel een belangrijke. Bovendien is het eenvoudig te leren en kost het weinig tijd. Een paar keer per week enkele minuten zijn voldoende. Het geeft kinderen de mogelijkheid om de eenheid met elkaar te ervaren, om emoties te delen, om voor jezelf en elkaar te zorgen. Als bijkomend voordeel wordt het immuunsysteem van de kinderen sterker, behouden zij via huidsignalen contact met oercommunicatie, neemt stress in de klas af, neemt het leervermogen toe en zijn de kinderen minder agressief. Uit Zweden, waar men al enkele jaren op vrijwel alle kinderdagverblijven en scholen dagelijks enkele minuten uittrekt voor onderlinge massage, komt het bericht dat kinderen die elkaar aanraken, respect voor elkaar ontwikkelen. Leerkrachten en kinderbegeleiders zeggen daar: "Kinderen die elkaar masseren, slaan elkaar niet".

Peuters masseren

Liedje:

Kevertje, kevertje kriebelpoot
Pootjes zwart en jasje rood
Hier en daar een nopje Sprietjes op je kopje
Op je handje, op je vel Kriebelpoort die kriebelt wel
Hoe zo´n kevertje toch heet?
´k Ben benieuwd of jij dat weet?

De ouder of verzorger zegt het versje op en kriebelt zachtjes over het lijfje van de peuter Ze laat een andere peuter meedoen. En let daarbij op, dat het er zachtzinnig aan toe gaat. Houd rekening met de motorische mogelijkheden van uw peuter.

Kleuters en jonge schoolkinderen:

Twee kinderen zitten op hun knieën met hun gezicht naar elkaar toe en zij spelen voor wasstraat. Een derde kind speelt voor auto. De auto vraagt om een wasbeurt. De kinderen van de wasstraat vragen: "afspoelen, inzepen of waxen?". Bij afspoelen trommelen de vingers, bij inzepen worden er zacht strelende bewegingen gemaakt en bij waxen wordt er stevig gewreven. Het kind dat de auto speelt, geeft nu telkens aanwijzingen waardoor het kan kiezen wat het prettig vindt. Ook mag het zeggen wanneer het genoeg is.Tot slot blazen we de auto lekker droog.

Dit was een voorpublicatie uit Samen Masseren, door Marijke Sluijter, hoofdredacteur van het opvoed- en onderwijstijdschrift Educare.

Uit: Ode, december/januari 2002